กระตุ้นการมองหน้าสบตาในเด็ก เพื่อการฝึกพูด
ความสำคัญของการมองหน้าสบตา
การมองหน้าสบตาเป็นทักษะพื้นฐานของการ ฝึกพูด โดยเด็กที่มีภาวะออทิสติกหรือเด็กที่ติดจอ
อาจพบปัญหาเรื่องนี้ การสบตาช่วยให้เด็กรับรู้และเข้าใจการสื่อสารได้ดีขึ้น เพราะมันช่วยให้เด็ก:

สร้างความเชื่อมโยงทางความรู้สึก ทำให้ไว้วางใจและกล้าสื่อสาร

กระตุ้นการรับรู้ทางสังคม เด็กสามารถสังเกตสีหน้าและอารมณ์ของผู้อื่น
ซึ่งช่วยให้เข้าใจบริบทการใช้ภาษา

พัฒนาทักษะการจดจ่อ การสบตาช่วยฝึกให้เด็กมีสมาธิและจดจ่อกับบทสนทนา

กระตุ้นการเลียนแบบ เด็กสามารถสังเกตปากและเสียงของผู้พูด ทำให้เลียนแบบ
การออกเสียงได้ง่ายขึ้น

เทคนิคการกระตุ้นการมองหน้าสบตาในเด็ก
1. การเล่นที่เน้นปฏิสัมพันธ์
เล่นจ๊ะเอ๋ (Peek-a-Boo): กระตุ้นให้เด็กมองหาผู้ใหญ่และสบตาขณะเล่น

เกมผลัดกันเล่น: เช่น การกลิ้งลูกบอลไปมา ช่วยสร้างการมีส่วนร่วมและเพิ่มโอกาสการสบตา

เล่นเครื่องบิน: ให้ผู้ปกครองนอนหงาย ชันขา จับลูกวางบนขาและชูขึ้นเหนือลำตัว
ใช้น้ำเสียงสนุกสนานให้เด็กสนใจ

2. ใช้ของเล่นหรือวัตถุดึงดูดความสนใจ
ถือของเล่นหรือวัตถุที่เด็กสนใจไว้ใกล้ระดับสายตา เพื่อให้เด็กที่สนใจของเล่น
และมองหน้าเราไปพร้อม ๆ กัน

ใช้ของเล่นที่มีเสียงหรือแสง เพื่อกระตุ้นความสนใจ

3. สร้างสถานการณ์ที่เป็นธรรมชาติ
พูดคุยหรือร้องเพลงพร้อมทำท่าทางสนุก ๆ ใกล้หน้าของเด็ก

ทำเสียงแปลก ๆ หรือเปลี่ยนโทนเสียงเพื่อให้เด็กหันมามอง

4. ให้รางวัลเมื่อเด็กสบตา
ชื่นชม กอด หรือตบมือให้เด็กเมื่อเขาสบตา

ใช้คำพูดเสริมกำลังใจ เช่น “หนูเก่งมากที่มองตา!”

5. ฝึกผ่านกิจกรรมที่เด็กชอบ
เล่านิทานโดยสบตาและทำเสียงตัวละคร

ใช้กิจกรรมที่เด็กชอบ เช่น วาดภาพหรือสร้างบล็อก โดยหมั่นเรียกชื่อและสบตาเด็ก

6. กระตุ้นการเลียนแบบผ่านกระจก
ใช้กระจกเพื่อฝึกเด็กให้มองตาตัวเองและผู้ใหญ่ไปพร้อมกัน เช่น เล่นทำหน้าตลก
หรือเปล่งเสียงต่าง ๆ

ข้อควรระวัง
อย่ากดดันเด็กมากเกินไป เพราะอาจทำให้เด็กรู้สึกต่อต้าน

ค่อย ๆ เพิ่มความถี่และระยะเวลาในการฝึก ให้เด็กมีเวลาปรับตัว

สังเกตพฤติกรรมของเด็ก หากเด็กแสดงความเครียดหรือต่อต้าน ควรปรับวิธีการที่เหมาะสม

อุปกรณ์เสริม
ใช้เครื่องประดับหรือสติ๊กเกอร์ที่เด็ก ๆ สนใจติดไว้ใกล้ใบหน้า เป็นอีกหนึ่งเทคนิคที่คุณครู
ใช้เพื่อกระตุ้นความสนใจของเด็ก ๆ ในช่วงแรก

บทสรุป
การกระตุ้นให้เด็กมองหน้าสบตาเป็นพื้นฐานสำคัญที่ช่วยให้เด็กพัฒนาทักษะการ ฝึกพูด
และการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ แนวทางที่สร้างสรรค์และสนุกสนานจะช่วยให้เด็กมีส่วนร่วม
และเรียนรู้ได้ดีขึ้นในบรรยากาศที่ผ่อนคลายและเป็นธรรมชาติ อีกทั้งยังช่วยเสริมสร้างสัมพันธภาพ
ที่ดีกับผู้ปกครอง

อ่านข้อมูลเพิ่มเติม
Harvard University Center on the Developing Child. https://developingchild.harvard.edu/

Pompeu Fabra University. https://beforefirstwords.upf.edu/precursors-of-language/joint-attention/

Pennsylvania State University. https://storage.outreach.psu.edu/