จากหนังสือพระเครื่องสกุลลำพูน พระเนื้อเขียว หรือตามคำของชาวพื้นเมืองลำพูนเรียกว่าพระดำ เป็นพระสีเขียวแก่คล้ำดังสีหินครก เนื้อนี้แกร่งที่สุด ขี้กรุราดำไม่ค่อยจะติด จะมีคราบติดเป็นบางองค์ พระสมเด็จฯแม่พิมพ์นี้พระชานุ (เข่า) ขวาเชิดขึ้นเล็กน้อย สภาพของรักที่เหลือติดอยู่แสดงถึงว่า เป็นการหลุดออกของรักเพราะหมดสภาพการยึดเกาะตามธรรมชาติและมีอายุมาก ไม่ใช่การล้างรักแต่ออกไม่หมด (พระแม่พิมพ์เดียวกันในหนังสือเบญจภาคี เล่มใหญ่ปกแข็งหน้า ๔๗ เล่มเล็กปกอ่อนหน้า ๖๑ องค์นี้ลงรักปิดทอง เห็นกรอบกระจกชัดเจน) Pra rod wat mahawan pim yai. Pra somdej wat rakang pim yai (prasomdet). Pra nangphya wat nangphya pim kaokong.------ Tip สำหรับผู้เริ่มศึกษาพระเบญจภาคี - - พระรอดวัดมหาวันสร้างจาก "แม่พิมพ์ที่ทำด้วยการถอดพิมพ์" (ข้อมูลจากหนังสือพระเครื่องสกุลลำพูน ชุดนพคุณ โดย อาจารย์เชียร ธีระศานต์ พ.ศ.๒๕๑๖) แม่พิมพ์ - พระส่วนมากจะให้งาม การแกะแม่พิมพ์ควรจะแกะตามรูปจริง ต้องตบแต่งให้เรียบร้อย พระรอดเป็นพระที่เห็นรายละเอียด หู ตา ปาก จมูก ยากแก่การแกะสลัก (เนกาตีฟ - คือเป็นเบ้า) สันนิษฐานว่าเมื่อแกะรูปร่างเป็นแม่แบบ (โพซิตีฟ - คือแกะเป็นรูปองค์พระเหมือนจริง) แล้ว จึงนำแม่แบบไปกดลงยังดินหลาย ๆ อัน เผาให้แข็งเพื่อทำเป็นแม่เบ้า (แม่พิมพ์) แล้วจึงเอาดินพระกดออกมาเป็นรูปองค์พระ เสร็จแล้วจึงนำไปเผา เรียกว่าได้ทำ ๒ ครั้ง การถ่ายแม่แบบออกมาเป็นเบ้าหลาย ๆ แม่เบ้านั้น ความคลาดเคลื่อนของรูปร่างในตอนนี้ก็จะมีแล้วครั้งหนึ่ง(๑) ต่อมาเมื่อเอาแม่เบ้าไปเผาให้แข็งเพื่อทำแม่พิมพ์นั้น แม่เบ้าอาจหดตัวไม่เสมอกัน อาจเปลี่ยนลักษณะบางส่วนให้ผิดไป เปลี่ยนขนาดผิดไป เป็นการเปลี่ยนแปลงอีกครั้งหนึ่ง(๒) ต่อมานำเนื้อดินพระมากดลงในแม่พิมพ์ การกด การยก(ถอดพระออกจากแม่พิมพ์) ใช้ดินมากดินน้อย ยกแรง ยกเบา ยกฐานก่อน ยกบนก่อน หรือยกพร้อมกัน ทำให้รูปร่างเคลื่อนไปได้อีกครั้งหนึ่ง(๓) เมื่อได้องค์พระแล้วนำไปเผา ความร้อนและเนื้อดินที่ไม่สม่ำเสมอกันจะเปลี่ยนแปลงลักษณะอีกครั้งหนึ่ง(๔) รวมการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้หยาบ ๆ หลายครั้งหลายหน ด้วยเหตุนี้นักสร้างพระใหม่ใช้พระรอดในขณะนี้(ปัจจุบัน)กดแม่เบ้า จึงได้พระรอดเล็กกว่าเดิมมาก -------- ข้อสังเกตเพิ่มเติม ๑.เป็นเรื่องยากมาก หรือทำไม่ได้เลยที่จะแกะแม่พิมพ์เป็นเบ้า(เนกาตีฟ)รูปพระเศียรของพระรอดซึ่งมีขนาดเล็กมาก โดยแกะหู ตา ปาก จมูกให้ชัด สวยและได้สัดส่วนที่พอเหมาะ มีผู้เขียนในนิตยสารพระฉบับหนึ่งว่า ถ้าแกะเป็นเบ้าพระเศียร นึกไม่ออกว่าจะใช้เครื่องมืออะไรชนิดไหนแกะหู ตา ปาก จมูกได้ การแกะสลักองค์พระเหมือนจริงสามารถเอียงใบมีดได้ทุกทิศทาง แต่การแกะสลักในเบ้าพระเศียรที่เล็กมากจะเอียงใบมีดได้ไม่มาก เพราะใบมีดจะขัดกับขอบบนของเบ้า ๒.พระรอดแม้จะเป็นพิมพ์ทรงเดียวกันก็อาจมีรูปลักษณะต่างกันบ้าง ที่เกิดจากแต่ละขั้นตอนในการสร้าง อาจารย์เชียรเขียนว่า ส่วนที่กระทบกระเทือนได้ยากคือจุดต่าง ๆ ในส่วนลึก ๓.ในสมัยปัจจุบันยังมีการใช้วิธีถอดพิมพ์เพื่อทำแม่พิมพ์หลาย ๆ อัน เมื่อประมาณ ๕๐ ปีมาแล้ว วัดแห่งหนึ่งที่อำเภอบางกระทุ่ม พิษณุโลก ทำแม่พิมพ์ดินเผาจากการถอดพิมพ์ เพื่อให้เณรในวัดสิบกว่ารูปทำพระ แม่พิมพ์ดินเผาหนึ่งอันใช้ทำพระได้ประมาณ ๒๐๐ องค์ จากการสึกกร่อนมาเรื่อย ๆ จึงทำพระได้ไม่สวยแล้ว หมดสภาพที่จะใช้งาน ---------- แถมท้าย - พระสมเด็จพิมพ์ใหญ่ที่มีพื้นที่ด้านบนนอกเส้นซุ้ม(พื้นที่ชายกรอบ)มีระดับสูงกว่าพื้นที่ด้านในเส้นซุ้ม(พื้นผนังคูหา)เป็นพระสมเด็จฯที่มีกรอบกระจก (อาจเห็นไม่ครบทุกด้านถ้าตัดชิดเส้นซุ้ม) ซึ่งเป็นลักษณะอย่างหนึ่งของพระสมเด็จ ฯ พิมพ์ทรงนิยมหรือสากลนิยม ที่มีค่านิยมสูง