เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเนื่องในโอกาสครบ 72 ปี แห่งการสถาปนาการสหกรณ์แห่งชาติ

เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเนื่องในโอกาสครบ 72 ปี แห่งการสถาปนาการสหกรณ์แห่งชาติ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ขอความร่วมมือให้กรมธนารักษ์จัดทำเหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเนื่องในโอกาสการสถาปนาการสหกรณ์แห่งชาติครบ 72 ปี ในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พศ. 2531 สหกรณ์เป็นองค์การธุรกิจแบบหนึ่งที่จัดตั้งและดำเนินการโดยกลุ่มบุคคล ซึ่งมีจุดประสงค์ร่วมกันที่จะขจัดและแก้ปัญหาความเดือดร้อนในการดำรงชีวิต การประกอบกิจอาชีพของสมาชิก และเพื่อเสริมสร้างให้สมาชิกมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น การดำเนินการธุรกิจของสหกรณ์ ไม่ได้มุ่งหวังเพื่อแสวงหากำไรเป็นประเด็นสำคัญเหมือนกับธุรกิจเอกชนทั่วไป แต่เป็นการดำเนินธุรกิจร่วมกันระหว่างสมาชิกในลักษณะรวมกันซื้อรวมกันขายเพื่อช่วยเหลือ ซึ่งกันและกัน โดยสมาชิกจะได้รับเงินเฉลี่ยคืนและเงินปันผลมากตามสัดส่วน
สำหรับประเทศไทย ได้นำการดำเนินธุรกิจแบบสหกรณ์เข้ามาใช้เพื่อแก้ปัญหาความเดือดร้อนในการประกอบอาชีพของประชาชนในชนบท ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตรและมักจะประสบปัญหาทางภัยธรรมชาติ เช่น ฝนแล้ง น้ำท่วม จึงไม่ได้ผลผลิตตามที่คาดหวัง อีกทั้งได้รับความเดือดร้อนจากการเอาเปรียบจากนายทุน หากปล่อยทิ้งไว้จะส่งผลกระทบต่อเนื่องถึงภาวะเศรษฐกิจของประเทศได้ สหกรณ์แห่งแรกจึงได้รับการจัดการตั้งขึ้นที่ตำบลวัดจันทร์ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก โดยได้ชื่อว่า สหกรณ์วัดจันทร์ไม่จำกัดสินใช้ ทั้งนี้ โดยรัฐบาลพิจารณาเห็นว่า พิษณุโลกเป็นจังหวัดที่มีประชากรไม่มาก ประกอบกับมีประชาชนอพยพมาจากทางใต้ เพื่อหักล้างถางพงทำการเพาะปลูก แต่ประชาชนส่วนใหญ่มีฐานะยากจน ขาดเงินทุนในการทำมาหากิน รัฐบาลจึงทดลองจัดตั้งสหกรณ์ขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2459 เป็นสหกรณ์แบบหาทุน ซึ่งสามารถดำเนินการผ่านไปได้ด้วยดี จึงได้ขยายการจัดการตั้งสหกรณ์ไปยังเขตอื่น ๆ ด้วย สหกรณ์ได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยเป็นไปอย่างช้า ๆ ด้วยความระมัดระวัง มีการปรับปรุงแก้ไขและพัฒนามาโดยตลอด ส่งเสริมการสหกรณ์ให้กว้างขวางและมีประสิทธิภาพ รวมทั้งจัดตั้งสหกรณ์ประเภทอื่น ๆ เพิ่มขึ้น ซึ่งในปัจจุบันแบ่งประเภทของสหกรณ์ออกเป็น 6 ประเภท คือ สหกรณ์การเกษตร สหกรณ์การประมง สหกรณ์นิคม สหกรณ์ร้านค้า สหกรณ์บริการ และสหกรณ์ออมทรัพย์
ด้านหน้า กลางเหรียญมีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ผินพระพักตร์ทางเบื้องซ้าย ทรงเครื่องแบบเต็มยศทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยูหัว ทรงเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันเป็นเกียรติคุณรุ่งเรื่องยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ชิดวงขอบเหรียญด้านซ้ายมีข้อความว่า "รัชกาลที่ ๖" ด้านขวามีข้อความว่า "รัชกาลที่ ๙"
ด้านหลัง กลางเหรียญมีข้อความว่า "๗๒ ปี การสหกรณ์ แห่งชาติ ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๑" ชิดวงขอบเหรียญเบื้องบนมีข้อความว่า "ประเทศไทย" เบื้องล่างมีข้อความบอกราคา

เทียรสิริ (อ้า) ธีระชาติแพทย์
08 9366 1912/08 6889 8073/0 2512 3030 (81/113 ลาดพร้าว 15)