จากหนังสือพระเครื่องสกุลลำพูน ชุดนพคุณ โดยอาจารย์เชียร ธีระศานต์ พ.ศ.๒๕๑๖ - พระบางองค์ละลายถึงผิวทั้งหมดแล้ว สีพระจะเป็นสีมอย เขียวอมมอ ๆ หรือสีหินลับมีดโกน พระเนื้อขั้นนี้มักจะชัดงาม -ขั้นของความร้อน- (ข้อสังเกต - การเผาพระรอดและพระนางพญาเป็นการเผาแบบโบราณ การจัดวางพระในเตาเผาทำให้พระได้รับความร้อนต่างกัน ทำให้เนื้อดินเผามีสีต่าง ๆ ในหนังสือพระนางพญา ของตรียัมปวาย แบ่งสีอย่างละเอียดเป็น ๑๖ สี ในหนังสือพระเครื่องสกุลลำพูนกล่าวถึงขั้นความร้อนในการเผา ๕ ระดับ ซึ่งทำให้เกิดเป็นสีต่าง ๆ ) พระสมเด็จ ฯ แม่พิมพ์นี้มีลักษณะเฉพาะคือ เส้นซุ้มเล็ก มีขนาดใหญ่กว่าพระพาหา (แขน) ไม่มาก และเส้นซุ้มแนวตั้ง แนวโค้งและแนวระดับ(ใต้ฐานชั้นล่าง)มีขนาดไล่เลี่ยกัน (พระสมเด็จ ฯ พิมพ์ใหญ่แม่พิมพ์นี้องค์ที่รู้จักกันทั่วไปคือ องค์ที่เป็นรูปปกหนังสือ Precious ปกแข็งสีม่วง ฉบับรวมบทความและรูปภาพเด่น นอกจากนี้ยังลงในหนังสือและนิตยสารอีกหลายฉบับ เช่น หนังสือเบญจภาคี เล่มใหญ่ปกแข็งหน้า ๙๗ เล่มเล็กปกอ่อนหน้า ๑๑๑) Pra rod wat mahawan pim yai. Pra somdej wat rakang pim yai (prasomdet). Pra nangphya wat nangphya pim kaokong. (*Extra tip* สำหรับผู้เริ่มศึกษาพระสมเด็จ ฯ -- "คำถามที่จำเป็นต้องมีคำตอบ" - สำหรับผู้ที่เริ่มศึกษา หรือศึกษามาไม่นาน อาศัยเพียงหนังสือและรูปภาพ เมื่อมีปัญหาไม่รู้จะถามใคร ทั้งจังหวัดไม่มีผู้ดูพระสมเด็จ ฯได้สักคน เรื่องที่ควรรู้คือ เราสามารถพึ่งและอาศัยหนังสือและรูปภาพได้แน่นอน แต่ต้องเป็นหนังสือที่ดีมีข้อมูลจริง และเป็นรูปภาพพระแท้ ( "รูปภาพพระแท้เป็นข้อมูลจริงอย่างหนึ่ง" ) การอ่านหนังสืออาจนึกถึงภาพได้ไม่ชัดนัก แต่การดูรูปภาพเห็นชัดเจนเต็มตา แม้ว่ามิติในด้านความลึกจะไม่ดีเท่าการได้ดูพระองค์จริง การดูรูปภาพนำไปสู่การรู้จักพิมพ์หรือแม่พิมพ์ ถ้าได้อ่านคำบรรยายลักษณะของพิมพ์จะเข้าใจเร็วขึ้นและละเอียดขึ้น ประโยชน์อย่างสำคัญถ้าจำแม่พิมพ์ได้ (อย่างน้อยจำรูปทรง และลักษณะบางอย่างที่เป็นจุดสังเกตของแม่พิมพ์นั้น) คือ จะเป็นโอกาสดียิ่งถ้าได้พบพระที่มีแม่พิมพ์แบบที่เราจำได้ ดังนั้นยิ่งจำได้มากแม่พิมพ์ยิ่งดี ถ้าได้พบเห็นหรือได้พระสมเด็จมาหนึ่งองค์ ต้องดูรูปภาพพระแท้ที่มีและตรวจดูว่า พระสมเด็จองค์นั้นเหมือนพระแท้(รูป)องค์ใด ถ้ายังไม่ชำนาญก็พยายามดูให้ใกล้เคียงที่สุด เรื่องนี้ต้องมีคำตอบ จำเป็นต้องรู้เพราะว่าจะต้องเดินหน้าพิจารณารายละเอียดของพิมพ์และเนื้อต่อไปถ้าเหมือนรูปพระแท้องค์ใดองค์หนึ่ง วิธีนี้เป็น"วิธีตรง" ในการหาพระสมเด็จ ฯ "แบบที่มีค่านิยมสูง" ถ้าพิมพ์ของพระองค์นั้นไม่เหมือนรูปพระแท้องค์ใดควรหยุดการพิจารณา ( stop - end ) นอกจากว่ามีรูปภาพพระแท้น้อยแม่พิมพ์จึงควรเก็บไว้ก่อน เอาไว้พิจารณาเมื่อมีรูปภาพมากแม่พิมพ์แล้ว มีคำพูดหนึ่งที่เน้นในเรื่องความเหมือนกัน ยอมรับหรือสารภาพ - เถียงไม่ออก(ว่าไม่เหมือน) - - ในกรณีที่เป็นพระถอดพิมพ์ จะมีรูปทรงสัดส่วนคล้ายพระแท้ ต้องศึกษาจากข้อเขียนบทความในหนังสือและนิตยสารพระว่า พระถอดพิมพ์กับพระแท้ต่างกันอย่างไร และต้องฝึกดูด้วย - - หนังสือที่ดีและรูปภาพพระแท้เป็นสิ่งที่จำเป็นในเรื่องพระสมเด็จ ฯ ต้องหาหรือซื้อเก็บเอาไว้ ใช้ศึกษาและอ้างอิงได้ตลอดเวลา โดยเฉพาะรูปภาพพระแท้ต้องใช้เมื่อพบพระองค์ใหม่ทุกครั้งถ้ายังไม่ชำนาญ --- - - ที่ตลาดพระต้องอาศัยความจำ เพราะการตรวจสอบและอ้างอิงกับรูปภาพต้องทำที่บ้าน) ---------- แข่งกับเวลา - ร่างกายสังขารของคนแก่เฒ่าร่วงโรยมากขึ้นทุกวัน สายตาและสมองเสื่อมประสิทธิภาพลงเรื่อย ๆ พระสมเด็จ ฯ มีในตลาดน้อยลง หาได้ยากขึ้นและราคาแพงขึ้นตามวันเวลาที่ผ่านไป นักนิยมพระดูพระสมเด็จ ฯ ได้มีจำนวนมากขึ้น เรื่องอะไรก็ตามที่จะทำให้เสียเวลา หน่วงหรือประวิงเวลา ถ่วงเวลา (delay) ต้องหลีกเลี่ยง เช่น คิดจินตนาการพิมพ์และเนื้อแบบใหม่ ตั้งสมมติฐานเรื่องต่าง ๆ เกี่ยวกับพระสมเด็จและพยายามหาเหตุผล วิเคราะห์ วิจัยว่าสิ่งที่คิดนั้นเป็นความจริง คิดค้นวิธีดูพระแบบใหม่ หาพระด้วยวิธีที่คิดขึ้นมาใหม่ เรื่องใด ๆ ที่ยังไม่รู้ว่าผลลัพธ์จะดี ฯลฯ เฉพาะการศึกษาข้อมูลความรู้ที่มีอยู่ในปัจจุบัน วิธีดูและตรวจสอบเพื่อที่จะหาพระสมเด็จ ฯ แท้ก็เป็นเรื่องที่ยาก มากเรื่องราว ต้องฝึกและปฏิบัตินาน หันมองรอบตัว ทั่วสื่อต่าง ๆ มีแต่ข้อมูลความรู้ที่สะสมต่อเนื่องกันมาของคนหลายรุ่นที่จะทำให้หาพระแท้ได้ เหตุผลอย่างหนึ่งคือ สมัยก่อนยังมีพระมากหาดูได้ง่าย การได้จับและได้ดูพระแท้ ทำให้ได้ข้อมูลจริงและรูปภาพพระแท้ และถ่ายทอดความรู้สู่คนรุ่นหลัง